Hoàng đế Ðại Lâm nhìn ra sân, màn sương còn
dày đặc: Ủa, Võ hộ giá sao chưa thấy? Thì tiếng nhạc ngựa vừa đến. Một thanh
niên bước xuống, chàng nai nịt gọn gàng trong bộ đồ săn thú trông oai phong
nhưng không kém vẻ hào hoa.
Là Tiên Ðình võ hộ giá của Hoàng đế Ðại Lâm,
chàng đã đẹp trai lại có vẻ tiên phong đạo cốt. Tuy được vua trọng dụng, Tiên
Ðình vẫn gây nhiều thiện cảm với quần chúng. Nhất là chàng đã khuyên vua bỏ
nhiều tội ác. Vì thế Tiên Ðình rất được lòng dân, các bạn đồng liêu đều kính
mến và thường gọi chơi là “bạch diện thư sinh”.
Lịch sử của chàng như một giấc mơ. Người ta
không biết Tiên Ðình con cái nhà ai? Chỉ nghe đồn miệng: cách 10 năm về trước,
trong ban nhạc của nhà vua có một em bé mặt đẹp mà ca hay, nên một hôm sau buổi
tấu nhạc Hoàng hậu cho tuyển em vào hầu cận ở hoàng cung. Tiên Ðình thông minh
ý tứ nên hai vua đều thương cả.
Giữa lúc đang được cưng sủng thì bỗng đâu tai
bay họa gió đến với em. Một chuỗi ngọc châu quý của Hoàng hậu khi không, không
cánh mà bay.
Hôm ấy sau buổi dạ yến, Hoàng hậu vừa trở về
phòng vừa cởi ra thì không biết vì sao xâu chuỗi mất biến. Trong phòng riêng
của Hoàng hậu trừ hai vua thì chỉ có một Tiên Ðình ra vào. Vì vậy em bị
bắt.
Quan tư pháp bộ hình để riêng một phiên xử vụ
Tiên Ðình. Khi chủ ngục dẫn em ra, thoạt nhìn, quan bộ Hình cũng phải yêu. Ngài
ôn tồn: “Theo tuổi con thì chưa có luật (em mới 12 tuổi). Vậy con có lấy chơi
bỏ đâu thì khai ra ta sẽ tâu vua tha tội cho. Nếu không khai chắc bị tra tấn
con làm sao chịu được những hình phạt nặng nề, vậy con cứ khai đi ta sẽ châm
chước cho.
Em cúi đầu lặng, vẻ mặt bình tĩnh có dáng suy
nghiệm nhiều, lúc lâu em thưa:
- Thưa ngài, về vụ này một mình con không thể
lấy lọt được nên trong đây có bốn người tòng phạm.
Mọi người đều nín lặng, nhất là quan bộ Hình
chăm chỉ nghe. Ông dỗ:
- Ừ, ai con cứ khai ra ta sẽ xử phân
minh.
- Thưa ngài, nếu con đã khai thì ngài phải
mời cả bốn người chứ đừng vị tình chi cả.
- Ừ được rồi, con nói đi!
Giao hẹn xong, em khai trong vụ này có Hoàng
tử Mạnh Ðan, đại thần Trí Tuệ, phú ông Ðức Trí và cô ca kỹ Dạ Lý Hương.
- Ủa sao bốn nhận vật em khai lại toàn những
danh nhân trong nước cả. Thái tử Mạnh Ðan là điện hạ của đương kim Hoàng đế,
đại thần Trí Tuệ là tể tướng đầu triều, phú ông Ðức Trí oai quyền sang trọng
địch quốc, Dạ Lý Hương một danh ca tài sắc đương thời.
Từ cái ngạc nhiên này đến cái ngạc nhiên
khác, bốn nhân vật em khai sao không dính dáng gì đến nhau cả. Nhưng không lửa
sao có khói? Không lẽ thằng bé này dám khai dựng đứng? Coi bộ nó nói chắc chắn
lắm mà... năm sáu dấu hỏi trong lòng mọi người, nhất là rắc rối cho quan tư
pháp. Vì thế vụ xử đành đình lại, và dĩ nhiên quan tư pháp tâu lên chúa
thượng.
Vua và Hoàng hậu rất lấy làm lạ. Cho hỏi Ðông
cung cũng tức cười rồi vì tính hiếu kỳ ngài muốn đi cho biết.
Ðại phàm việc gì vừa vừa thì người ta mới tức
bực chớ những cái không ngờ mà xảy ra thì họ tức cười hơn. Nhất là trong vụ này
lại có nàng Dạ Lý Hương. Cái nhan sắc khuynh thành của cô ca kỹ đã làm cho ba
ngài quên đi cái bực mình. Thái tử, Ðại thần, Phú ông ngồi nhìn sững Dạ Lý
Hương nét mặt buồn của người đẹp càng đẹp lạ, các ngài đồng nghĩ: Không biết
thằng bé này vô tâm hay hữu ý, mà nó khai kèm Dạ Lý Hương vào đây thật diệu kế.
Thật thế nếu không có cô Dạ Lý Hương ngồi đó thì em bé phải biết tay ba ngài.
Nhưng nhờ vậy, Hoàng tử khoan hồng hỏi Tiên Ðình: con có dại lấy chơi thì trả
lại ta sẽ tâu Hoàng hậu tha tội cho, chứ sao con dám khai cho ta hử? Trước mặt
người đẹp dù sao Phú ông cũng không lẽ hung hăng, ông nhìn Tiên Ðình: Này em,
em ngó lại qua đây có khi nào vào Hoàng cung đâu, huống chi chỗ phòng riêng của
Hoàng hậu sao em lại khai rắc rối cho qua thế? Dạ Lý Hương e lệ trước quý ngài
nàng cũng dịu dàng: Này em coi có bao giờ chị gặp em đâu mà em lại đi khai lựng
lựng cho chị tội quá!
Trí Tuệ đại thần ngồi yên lặng, ông đang suy
nghĩ: Lạ thật, không biết ai bày mà nó lại khai ta với ba người này thật vô lý
quá, ông có ý tức nhưng khi nhìn thấy Tiên Ðình thì ý tức giận của ông tiêu
ngay. Mặt nó thông minh thế kia, xinh quá ai mà không yêu! Nó khai rắc rối cho
người ta rồi ngồi tự nhiên tự tại. Ừ, sao nó không khai cho bọn cung nữ lính
tráng trong cung, lại lựa bốn người nhất hạng trong nước mà khai? Lạ thật! Vậy
để ta bình tĩnh suy nghiệm kỹ may ra manh mối chăng?
Từ khi nghe Thái tử bị liên quan vào việc
này, tuy Hoàng hậu không nghi nhưng rất buồn, Ngài truyền nhiều lính Ngự lâm đi
khắp nơi dọ hỏi. Mấy chục cung nhân giả dạng thường dân cũng phân đi các
ngả dò xét.
Phú ông khi có lịnh quan mời, Phú bà
rất lo sợ, một mặt sai gia nhân đi kiếm và bỏ tiền thuê người rải tán mọi ngả,
đón đường để hỏi tìm.
Dạ Lý Hương một danh ca được nhiều
vương hầu bá tước để ý, nhưng nàng còn chưa ghé mắt xanh. Nay nghe Dạ Lý Hương
bị bắt, các ngài bết bát cưỡi ngựa rong xe thân hành lùng khắp tất cả, từ thành
nội thành ngoại, các thôn quê, những ngả đường, hiệu cầm đồ, nhà bán ngọc
v...v... ai cũng tâm niệm cho mình tìm ra thì được người đẹp để ý.
Suốt mấy hôm Trí Tuệ đại thần không nhắm mắt,
ông suy nghiệm mãi, rồi đến một hôm cách ba ngày sau ông tin cho quan bộ Hình
biết là: xử vụ này phải mời cả Chúa thượng, Hoàng hậu cùng tất cả bá quan chứng
kiến.
Hôm sau khi công chúng tề tựu đông đủ, Ðại
thần đứng lên dõng dạc hỏi: Tâu Thánh thượng, trong phòng Hoàng hậu trừ Tiên
Ðình ra, ngài có nuôi con vật nào không? Câu hỏi của Ðại thần như một tiếng
trống dội mạnh, cả hai vua đều thốt:” À hay Lệ Nô? Có lẽ Lệ Nô”. Thế là một
toán Ngự lâm vội vàng chạy vào hậu cung... thì trên một cây nhãn cành lá sum
sê, đấy, gia đình của Lệ Nô, quả nhiên chuỗi ngọc treo tòn ten trên cành cao.
Lệ Nô là một con khỉ cái rất tinh khôn cũng được hai vua thương lắm. Thái giám
dâng chuỗi ngọc ra, đức vua đưa lên cao cho mọi người xem. Ai cũng khen tài của
quan Ðại thần. Nhưng người ta không khỏi ngạc nhiên cái việc em bé khai, nhất
là quan Ðại thần Trí Tuệ. Ông liền xoay lại hỏi em vì lý do chi em khai như
vậy?
Tiên Ðình đứng lên hùng dũng thưa
:
- “Thân con thơ dại tứ cố vô thân, may
được vua thương cho vào hầu cận, rủi mất ngọc, Hoàng hậu nghi con cũng phải, vì
cung ngài chỉ một mình con được ra vào. Ðã bị nghi, nếu con nói quanh quẩn chắc
các ngài nổi xung thế nào cũng bị tra tấn, con bé bỏng làm sao chịu được cực
hình? E phải chết oan! Con nghĩ: Nếu khai mạo cho Thái tử thì Hoàng hậu đủ uy
thế, cung nga thể nữ nhiều, ngài sẽ cho đi tìm ngọc. Phú ông giàu sang địch
quốc, nếu khai ông dính dáng vào vụ này thì Phú bà phải thuê người dò xét. Cô Dạ
Lý Hương bị bắt thì các công tử nóng ruột thi nhau đi tìm giùm. Còn đại thần
Trí Tuệ là quan công minh xưa nay, may nhờ trí sáng của ngài xét nghiệm có thể
ra manh mối...
Mọi người đều ngạc nhiên và khâm phục trí
thông minh của em. Có người cảm động đến rơi nước mắt.
Sau vụ tìm ra ngọc, hai vua càng thương quí,
cho em học hành và dĩ nhiên Tiên Ðình học rất thông minh, đến năm 20 tuổi thì
văn võ toàn tài, hiện nay tức Lã Tiên Ðình võ hộ giá của Hoàng đế Ðại
Lâm.
Cuộc lạp du (Ði săn bắn) hôm nay do Tiên Ðình
tổ chức đơn sơ vì chàng đã tâu trước với đức vua nhân việc săn bắn ở Mã
Lạp Sơn sẽ bàn nhiều quốc sự.
Săn bắn là thú thích của ông vua gian
hùng hiếu sắc ấy. Nhưng đã mấy năm nay Tiên Ðình lên giúp vua chàng thường can
vua, không để vua chơi những trò hung bạo.
Thế mà hôm nay chàng lại tổ chức đi săn khiến
vua ta rất bằng lòng. Màn sương còn đọng, bạc cả ngàn cây. Hai con bạch mã song
song trên đường thiên lý, hướng về Mã Lạp Sơn.
Vua mặc thường phục, theo sau vài tên Ngự Lâm
không xuất sắc.
Tiên Ðình đăm chiêu nhìn khoảng đường khúc
chiếc quanh co. Ðã đôi ba phen chàng trả lời bâng quơ không ăn khớp câu hỏi của
Chúa thượng. Nhưng bạo chúa làm sao đọc được những ý niệm tế nhị trong đôi mắt
của vị thiếu niên anh tuấn ấy??? Rồi không hiểu sao? Hay chàng đã thấy gì? Bỗng
nhiên Tiên Ðình quất ngựa chạy, chạy mau, vua cũng chạy theo, ngựa chàng cứ phi
lên, ngựa vua cũng thế, hai anh Ngự lâm bất giác cũng chạy theo nhưng không kịp
nữa. Con đường đến núi quanh co nhiều ngả quá, họ trông theo dấu bụi để tìm
nhưng vẫn chịu tìm không thấy. Hai anh ngơ ngác nhìn nhau, được cái họ tin ở
tài quan Võ hộ giá chắc không để Chúa thượng phải lâm nguy.
Hai chúa tôi nãy giờ cứ loanh quanh mãi tìm
đường, nhưng càng tìm hình như lại càng đi sâu vào núi. Có lẽ xa lắm rồi, nơi
đây không có dấu chân người. Vua hơi chột dạ, nhưng được Tiên Ðình bình tĩnh
nên ngài đỡ lo.
Không biết đã mấy giờ? Cơn nắng lên cao lắm,
xuyên qua những cành cổ thụ. Trên nét mặt Tiên Ðình nổi lên nhiều đường gân,
môi chàng mím lại... Vua mệt nhiều, mồ hôi ướt như tắm, ngựa cũng uể oải vì
nắng gắt. Tiên Ðình tâu vua xin dừng ngựa nơi đây cho định thần và đỡ mệt. Vua
nằm dài trên tảng đá dưới cây cao rồi ngủ mê như chết. Chàng vén tay áo lên
trong đôi mắt cháy đỏ vì hận thù... Phải chăng chàng đã thấy gì trong cánh tay
nõn nà như ngọc chuốt ấy? Hai cái sẹo to nổi lên hai chữ “phục thù”... Rồi cả
một khung cảnh diễn lại tuy mơ hồ từ ngày chàng còn bé... nhưng càng theo tuổi
lớn lên lại rõ thêm.
Ngày ấy, khi vua cha bị Hoàng đế Ðại Lâm
chiếm ngôi, mẹ con chàng được một vị trung thần phò đi lánh nạn. Năm ấy Tiên
Ðình mới lên sáu, chàng còn nhớ câu nói đầy uất hận của phụ vương: “Than ôi!
Nếu Hương Trinh là trai thì thù này mong báo được, ta vô phước sinh Hương
Trinh, thôi còn nói gì nữa!?”. Tuy mới 6 tuổi, Hương Trinh cũng biết tủi mình
trước lời Phụ hoàng than. Không chịu nhục và bắt đầu nuôi chí nguyện, nàng khắc
ngay hai chữ “phục thù” vào cánh tay để nhớ mãi.
Trong những ngày mẹ con lánh nạn, Hương Trinh
nhớ rõ lắm. Nhớ những khi mẫu hậu cầm tay dặn con qua hơi buồn thảm: “Con ơi!
Bốn năm trước khi Phụ hoàng bị cực hình, cha con có than: Không con trai để
phục thù” nhưng giờ đây mẹ lại mừng vì con là gái. Mẹ là Phật tử, được tắm
trong bể cả từ bi của Phật, vì thế không bao giờ muốn con nuôi chí ấy. Lâu nay
mẹ chờ con đủ trí khôn mẹ mới nói: Con ạ! Lấy ân trả oán thì oán mới tiêu, lấy
oán trả oán, oán kết thêm nhiều, vả lại mẹ khuyên con nên thấy cảnh gia đình
mình tan nát, thì đừng gieo rắc sự tan nát cho kẻ khác, mẹ chỉ khuyên con như
thế... rồi vì không chịu được sơn lam chướng khí, Hoàng hậu đã băng hà trong
núi sâu giữa đêm mưa gió tơi bời. Cựu thần an táng Hoàng hậu xong, rồi không
lâu, tuổi già cũng đưa con người trung thần ấy về nơi cõi chết. Những tấm màn
đen dày đặc phủ lớp này lớp khác lên đời công chúa thơ ngây, mất lần hết những
tình thương yêu. Một mình Hương Trinh sống bơ vơ giữa núi rừng hoang vu. Trong
huyết quản của Công chúa trộn lẫn hai dòng: Mẹ là Phật tử phụng sự từ bi, cha thuộc
Bà La Môn giáo, tính cương quyết và hiếu chiến. Cương quyết của Công chúa giống
cha. Hương Trinh cải trang (giả trai) rồi lần về đồng nội. Nhờ mặt đẹp ca hay
đã tiến cử em sung vào ban nhạc kịch đồng ấu của tân quân. Rồi mối thù cũng như
tuổi tác mỗi ngày lớn lên. Hương Trinh chờ cơ hội. Và nàng đã sắp đặt cơ hội
trong cuộc lạp du hôm nay.
14 năm nuôi chí nguyện, sống trong lo sợ hồi
hộp, chịu nhiều oan trái... cơ hội chỉ đến trong giờ phút này. Hương Trinh run
lên, khi hình tướng tiều tụy của Phụ Hoàng nhìn mẹ con lần cuối cùng. Nàng nóng
bừng đôi má vì câu than của Tiên vương... Kẻ thù làm tan nát gia đình, tan nát
hạnh phúc của nàng nằm sờ sờ trước mặt. Hương Trinh vận hết sức lực tuốt kiếm
ra... Linh hồn Tiên Vương đang mỉm cười sung sướng vì thấy nàng không kém con
trai.
Nhưng than ôi! Lưỡi kiếm sáng vừa ra khỏi vỏ
thì bóng mẫu hậu hiền dịu hiện ra... “Mẹ là Phật tử được tắm trong bể cả từ bi
mẹ không muốn con nuôi chí phục thù...” nghe cha thì bỏ mẹ, nghe mẹ thì phụ
cha, hai chí hướng trái ngược của mẹ và cha dằng co trong lòng người con hiếu.
Tay bủn rủn, nàng cảm thấy thanh kiếm nặng nề cầm không muốn nổi. Nhưng hình
ảnh Tiên Vương lại hiện ra, hai cánh tay người cha yêu quí bị kẻ thù trói chặt,
nàng còn bé, nắm áo mẹ đứng xa xa, Mẫu Hậu vì khóc to đã bị lính nạt nộ. Nét
mặt Phụ Hoàng tiều tụy, tiếng than đầy uất hận: “Ta vô phước sinh Hương Trinh!
Thì còn mong gì?”.
Mặt nàng nóng rần, khí hận xung lên, hiếu tâm
kích phát dữ dội trong lòng. Hương Trinh rít lên: “Không thể dụ dự hèn yếu nữa,
14 năm trời ta chỉ trông có một chút này. Ðại Lâm, ngươi phải đền tội. Ngươi đã
giết Phụ Hoàng ta, ta phải giết ngươi, ngươi đã làm cho gia đình ta tan nát ta
phải làm gia đình ngươi tan nát lại. Nghe chưa Ðại Lâm!” Lưỡi kiếm Hương Trinh
vừa chém mạnh xuống... thì ôi! Bàn tay hiền mẫu lại dịu dàng đưa ra:... “Con ạ,
hãy lấy ân trả oán thì oán mới tiêu. Ðem oán trả oán thì oán kết thêm nhiều...
Mẹ không muốn con gieo rắc nỗi đau khổ cho kẻ khác...”.
Hương Trinh tưởng tượng khi Ðại Lâm chết, một
nhóm cựu thần sẽ thời cơ khởi nghĩa giam Hoàng Hậu, hại Ðông Cung v.v... gia
đình tan nát... thêm vào đấy muôn dân đồ khổ điêu linh vì chiến tranh... ba,
bốn năm nay từ ngày nàng giúp tay với kẻ thù để trị nước, mục đích nàng chỉ
muốn trăm họ được an, nay nếu vì thù riêng, sẽ không khỏi xáo trộn cuộc sống
thanh bình của quần chúng. Rồi vô số gia đình cũng tan nát theo... điều mà mẫu
hậu không muốn, đã tha thiết khuyên nàng.
Hương Trinh nhẩm lại: “Ngươi đã giết cha ta,
ta
phải
giết ngươi, ngươi đã làm gia đình ta tan nát, ta phải làm cho gia đình ngươi
tan nát lại... Ồ sao mà hèn quá, ta nuôi chí nguyện 14 năm để làm cái việc hèn
ấy ư”.
Giọt nước Từ bi của Phật đã làm dịu ngọn lửa
hận thù, tâm trí nàng lần lần bình tĩnh. Hương Trinh nhìn lại Ðại Lâm, một ông
già gần 60 tuổi, chòm râu đế vương điểm hoa râm tuy hãnh diện vênh lên, nhưng
giấc ngủ vô minh đã làm con người thành thây chết. Nàng nghĩ: Nếu ta hại người
thất thế thật không phải khí tượng anh hùng. Và lại ngai vàng đã dày vò tâm trí
kẻ gian hùng không ít, mà thời gian cũng tàn phá sức lực ông đã nhiều rồi, đợi
gì ta phải giúp thời gian kết liễu đời ông? Thôi ta tha cho.
Giấc ngủ nặng nề vì nặng nhọc nắng bức, Ðại
Lâm nằm nhừ, mồ hôi nhễ nhại, ông ú ớ trong mơ... Hương Trinh tra kiếm vào vỏ.
Thức vua dậy: Tâu Chúa Thượng đường về hạ thần đã tìm ra.
Vua bàng hoàng mở mắt: Ồ may quá! Quả nhân
vừa thoát cơn ác mộng. Vua quẹt mồ hôi, tiếp: quả nhân mơ thấy con gái cựu
Hoàng vác kiếm đuổi trẫm. Lã Tiên Ðình buông mắt nhìn xa, trong nét thu
ba của vị anh hùng căng quắt (con gái) đượm một vẻ buồn khó tả.
Chàng nhìn vua: Oai danh bệ hạ lừng lẫy bốn
phương, một người con gái đuổi bệ hạ sợ chạy sao?
Vua vuốt râu chữa thẹn: Ừ mộng mị nhiều khi
biến tướng (không thật, thấy lớn hoá nhỏ, nhỏ hóa lớn, v.v...).
Lã Tiên Ðình nghiêm nét mặt: Nhưng giá như
thật, Công Chúa tính chuyện phục thù thì Chúa Thượng nghĩ sao?
Linh tính đế vương cũng có một phần nào trong
người con gái ấy. Ðại Lâm ngờ vực nhìn Lã Tiên Ðình, thấy vua thất sắc, chàng
thương hại, rồi như một nhà hùng biện, Tiên Ðình đứng lên kể hết sự
tình...
Vua hoảng hốt kinh ngạc và cảm động trước cử
chỉ cao thượng của Hương Trinh và đức độ từ bi của cựu Hoàng hậu... thần lương
tâm đã trở về với con người tham vọng. Ðại Lâm như một tội nhân, ông quỳ xuống:
Quả nhân còn biết nói sao cho hết sự ăn năn của tội ác, thôi giờ đây trẫm xin
giao lại đất nước để công chúa...
Tiên Ðình vội đỡ vua dậy: Bệ hạ yên tâm, tôi
sẽ đưa đường ngài về để phục vụ muôn dân, còn đất nước là của chung. Ngài làm
cũng như tôi. Nhưng tôi chỉ khuyên Ngài: muốn củng cố giang sơn phải triệt để
thực hành phước thiện. Thưa Ngài: lấy nhân ái để giữ gìn đất nước là khí tượng
của Thánh quân, lấy bạo tàn duy trì ngôi báu là hành động của bạo chúa.
Ðại Lâm cúi đầu ngượng ngạo ông thở dài, Tiên
Ðình tiếp: Bệ hạ đừng ngại, trong Khế Kinh dạy: có hai hạng người được Như Lai
tán thán: 1- Là người biết sợ tội phước tin nhân quả nên không bao giờ dám gây
tội ác. 2- Là người chót làm tội ác, rồi biết sợ nhân quả mà ăn năn, nguyện
chừa bỏ mà lấy công chuộc tội, thi ân cứu khổ cho mọi người v.v... cả hai đều
được gọi là “đại trượng phu”. Hối hận, hổ thẹn, cảm động, kính phục... xáo trộn
trong lòng. Ðại Lâm bơ phờ ngẩng nhìn Lã Tiên Ðình với tấm lòng tri ân.
Trên đường về, lại song song hai ngựa, nhưng
chúa tôi hai dòng tư tưởng khác nhau.
Buổi thiết triều hôm nay sao mà buồn bã thế?
Quân vương bâng khuâng như mất đi một vật gì quý giá. Mọi người cũng đều mặc
cảm như thiếu một cái gì quen biết lâu nay.
Nhưng khi câu chuyện Lã Tiên Ðình là công
chúa Hương Trinh đã công khai khi Hoàng đế Ðại Lâm kể lại, thì bá quan đều
chưng hửng cũng như sự kinh ngạc và cảm động kính phục chí khí đức độ của vị nữ
anh hùng.
Ðại Lâm tiếp: Thật thế, chỉ có lấy ân mà trả
oán thì oán mới tiêu, lấy oán trả oán thì oán kết thêm nhiều. Nếu công chúa
chiêu binh đem về phục thù thì trẫm không bao giờ chịu thua. Nhưng cựu Hoàng
hậu đã dặn con: “Lấy nước từ bi dội lên lửa hận” thì quả nhân há không bằng một
phu nhơn sao? Vậy trẫm cũng nhờ giọt nước từ bi rửa sạch lòng tham vọng... Thôi
giang sơn trả về cho công chúa. Phiền các khanh ra dinh quan võ hộ giá thỉnh
người vào đây.
Bá quan nôn nả ra đi. Nhưng đến nơi thì cửa
văn phòng đóng chặt thanh bảo kiếm Tiên Ðình thường mang, đã treo sẵn trước
cửa, là câu trả lời dứt khoát việc không có mặt của nàng.
Phải chăng Hương Trinh biết trước nên nàng đã
yên lặng giã từ ngai vàng để đi tìm một cái gì cao đẹp hơn?
Thích Nữ Thể Quán
“Lấy oán thù đáp oán thù,
Oán thù không dứt, niềm từ lại tiêu.
Lấy tình yêu, gọi tình yêu,
Sóng lên một gợn, thủy triều liền dâng.”